Regie voeren ruimtelijke ordening

De rol van de provincies in de ruimtelijke ordening wordt steeds groter als het gaat om bovenlokale ontwikkelingen in de fysieke leefomgeving en de consequenties daarvan. De provincie is verantwoordelijk voor het maken van integrale afwegingen bij het nemen van beslissingen over ruimtelijke ontwikkelingen. De provincie voert de regie in de verdeling van de ruimte. De provincie maakt beleid, stelt kaders, stimuleert en regisseert via provinciale instrumenten zoals de Omgevingsvisie NH2050, de Omgevingsverordening NH2022, regionale samenwerkingsagenda’s en (integrale) programma’s. De rol van de provincie ligt op het bovenlokale en provinciale schaalniveau. De provinciale rol van beoordelen en toetsen van gemeentelijke ruimtelijke plannen is vervallen per 2024 met de inwerkingtreding van de Omgevingswet, omdat de wet uitgaat van vertrouwen. Gemeenten zijn er zelf voor verantwoordelijk dat hun ruimtelijke plannen in overeenstemming zijn met de Omgevingsverordening NH2022. Ook zijn ze verantwoordelijk voor een goede omgevingskwaliteit. Dat neemt niet weg dat de provincie de doorwerking en borging van haar belangen in de gemeentelijke ruimtelijke plannen monitort.  
De provincie is bevoegd gezag voor de regionale luchthavens in de provincie. Dit betekent dat de provincie besluit over de milieugebruiksruimte (geluid en externe veiligheid) en de ruimtelijke inpassing van deze vliegvelden. Regionale luchthavens bereiden zich voor op de komst van innovatieve luchtvaarttoepassingen (elektrisch vliegen en drones). Vragen die bijvoorbeeld voorliggen, zijn: Hoe kunnen deze nieuwe technologieën bijdragen aan vliegverkeer dat schoner, stiller, efficiënter en veiliger is? En welke (fysieke, energie- en data-)infrastructuur hoort daar dan bij? De provincie kijkt ook steeds scherper naar de samenhang met luchtzijdige ontwikkelingen rond Schiphol en nieuwe vormen van luchtvaart, zoals drones en elektrische vliegtuigen.

Lasten:

• In 2025 is de capaciteit €350.000 hoger dan in 2026.
• Bij luchtvaart is in 2025 er €170.000 opgenomen vanuit de SPUK Novex Schipholregeling. In 2026 is deze er niet.
• In totaal is er bij Ruimtelijke Ordening € 340.000 in 2025 opgenomen voor een drietal DU’s. Deze zijn er niet in 2026.

Baten:

• In 2025 en 2026 wordt er € 470.000 ontvangen door externe partijen voor de Uitvoeringsagenda Novex-NZKG en SOK ontwikkelperspectief NHN. Beiden gelden niet voor 2027.

1.De provincie wil regie nemen in de ruimtelijke ordening, door het volgende na te streven: 

• De provincie maakt keuzes als het gaat om de ruimtelijke inrichting in Noord-Holland, waarin de grote opgaven een plek krijgen. De gevolgen voor onder meer leefbaarheid, gezonde leefomgeving, water, energievoorziening en landschap weegt de provincie mee. Bij het verbinden van deze opgaven is het creëren van een betere omgevingskwaliteit het uitgangspunt. Bij grote ruimtelijke ingrepen is er oog voor de gevolgen en draagt de provincie zorg voor het versterken van de ruimtelijke kwaliteit en de lokale leefbaarheid. We zetten onze omgevingsverordening in om aan te geven wat we waar willen en onder welke voorwaarden.  

• Onder voorwaarden biedt de provincie ruimte aan initiatieven – zoals woningbouw – aan de randen van de bebouwing, onder meer bij dorpen en kernen. Op deze manier wil de provincie de leefbaarheid, vitaliteit en het voorzieningenniveau in Noord-Holland versterken.  

• De provincie speelt in op veranderingen in het landelijk gebied en stimuleert nieuwe  (passende) functies. Zo versterkt de provincie de ruimtelijke kwaliteit en voorkomt zij leegstand van voormalige bedrijfsgebouwen.    

2. Voor luchtvaart streeft de provincie het volgende na:

• Een evenwicht bereiken tussen duurzame (internationale) bereikbaarheid én een gezonde leefomgeving in de regio Schiphol.
• Het zorgvuldig vervullen van de provinciale rol als bevoegd gezag voor de regionale luchthavens. Dit betekent dat de provincie besluit over de milieugebruiksruimte (geluid en externe veiligheid) en de ruimtelijke inpassing van deze vliegvelden.
• Kennis opbouwen over en experimenteerruimte bieden voor nieuwe technologische ontwikkelingen in de luchtvaart, waarbij in het bijzonder aandacht is voor de maatschappelijk toegevoegde waarde (schoner, stiller, efficiënter, veiliger) van ons mobiliteitssysteem en andere maatschappelijke functies.

1.1    De provincie werkt aan een actualisatie van de omgevingsvisie, een ontwikkelperspectief Noord-Holland Noord en aan de uitvoering van het ‘Ruimtelijk Arrangement’ met het Rijk. 
1.2    De uitvoeringsagenda’s voor de NOVEX-gebieden Schipholregio, MRA, Noordzeekanaalgebied (NZKG) en het Groene Hart voeren we uit. 
1.3    De provincie geeft invulling aan de verbeterdoelen van de Omgevingswet en draagt bij aan het beheer en het doorontwikkelen van het ‘Digitaal Stelsel Omgevingswet’ (DSO). 
1.4    De provincie actualiseert de inhoud van de Omgevingsverordening NH2022 volgens een vast, cyclisch proces. Als de in 2025 uitgevoerde evaluatie van de omgevingsverordening aanleiding geeft tot aanpassing, dan voert de provincie deze uit. Wanneer dat nodig is, zet de provincie aanvullend (Omgevingswet-)instrumentarium in voor het veiligstellen van de provinciale belangen.  
1.5    Voor provinciale projecten met een ruimtelijke impact worden adviezen opgesteld. De provincie voert daarnaast diverse onderzoeken en projecten uit ter versterking van de ruimtelijke structuur van Noord-Holland.  
1.6    De provincie werkt aan het versterken en creëren van omgevingskwaliteit, onder andere door de inzet van het ontwerpteam.
1.7    De provincie werkt aan de uitvoering van maatwerkoplossingen voor woningbouw in beschermd landschap. 
1.8    De provincie monitort de werking van de regels in de Omgevingsverordening NH2022, bedoeld om meer ruimte voor wonen mogelijk te maken in beschermd landschap. Mocht deze monitoring daartoe aanleiding geven, dan nemen we actie. 
1.9    De provincie actualiseert de regelgeving voor agrarisch aanverwante activiteiten en de transformatie van bouwpercelen van agrarische en niet-agrarische bedrijven in het landelijk gebied. 
1.10    De provincie brengt de ruimtelijke keuzes en consequenties voor de grote wateropgaven in beeld, zoals waterberging, waterveiligheid en zoetwaterbeschikbaarheid. Dit als voorbereiding op de actualisatie van de omgevingsvisie en voor onze deelname in deltaprogramma’s, zoals het ‘Deltaprogramma Centraal Holland’.  
2.1    De provincie werkt via de Bestuurlijke Regie Schiphol (BRS) samen met het Rijk aan het versterken van de leefomgevingskwaliteit in de NOVEX-Schipholregio.  
2.2    Rijk en regio werken samen om de Wet luchtvaart en de Omgevingswet beter op elkaar te laten aansluiten. Niet alleen vanwege de luchthaven Schiphol, ook gezien de regionale luchthavens en de komst van nieuwe vormen van luchtvaart. 
2.3    De provincie werkt samen met de gebiedspartners aan de Westeinderscheg om onder andere de gezonde leefomgeving en ruimtelijke kwaliteit onder de invloedsfeer van Schiphol te verbeteren. 
2.4    De provincie is organisator van het provinciaal luchthavenoverleg. Hierin worden de regionale luchthavens uitgedaagd om na te denken over een duurzame toekomst.  
2.5    Voor het vervullen van onze taak als bevoegd gezag voor burgerluchthavens van regionale betekenis beoordelen wij in voorkomende gevallen aanvragen voor nieuwe of aangepaste luchthavenbesluiten en -regelingen. 
2.6    De provincie verleent ontheffingen voor het starten en landen op terreinen die niet als luchthaven zijn aangewezen. Deze ontheffingen voor tijdelijk en uitzonderlijk gebruik (TUG) worden afgegeven door de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied. 
2.7    De provincie herziet het provinciale luchtvaartbeleid om te kunnen inspelen op nieuwe ontwikkelingen in de regionale luchtvaart.